« عیسی به دین خود، موسی به دین خود. ببین اصلاً دین و اخلاق برای من اموری سلیقه ای، ذهنی و نسبی اند. نمی گویم اعتقادات، ارزش ها و کارهایی که می کنی اشتباه اند، بلکه کاملاً درست هستند اما برای خودت و نه برای من. شما این جوری دوست داری، همین طوری زندگی کن و من هم این طوری دوست دارم زندگی کنم. لطفاً به پروپای من نپیچ! سربه سرم نذار و کاری به کارم نداشته باش. مگر من موقعی که لباسی را انتخاب می کنی، می آیم و دخالت می کنم که تو مدام به من ایراد می گیری». این گفتگوی خیالی می تواند هر کسی را به یاد گفتگوهای واقعی خود با فرزند یا همسر خود یا با دوستی، آشنایی و شاگردی بیندازد. این جملات، سخنان آشنایی در عصر رواج فردگرایی می باشند و جامعه و خانواده، با نپرداختن به آن ها، باید بهایی سنگین بپردازد. دقت شود که در این جا مشکل شخص مدنظر این نیست که از ارزش های اخلاقی و خوب و بدها آگاهی ندارد. اگر مشکل، فقط این بود، به راحتی با گفتگو و مدیریت مستقیم وغیرمستقیم می توانستیم او را نسبت به ارزش های اخلاقی آگاه کنیم. و این گونه همه چیز ختم به خیر می شد. مشکل در چنین مواردی، چیزی فراتر از بحث اخلاق است و به فلسفۀ اخلاق مرتبط است. آن شخص، خود، ما را به راه حل مشکل هدایت می کند. در چنین مواردی، با تکرار مباحث اخلاقی، هیچ گاه نخواهیم توانست شخص مدنظر را وادار به انتخاب راه و رفتار درست نماییم. همان طور که می بینید، بحث از فلسفه اخلاق، بحثی صرفاً انتزاعی و علمی نیست و تأثیرهای قابل توجهی در زندگی عملی ما دارد. در فلسفه اخلاق، کاری به این نداریم که چه کارهایی خوب و کارهایی بد می باشند، بلکه به دنبال معیارهایی که براساس آن یک کار را خوب و دیگری را بد می دانیم. ما در این علم به دنبال پاسخ به این سؤالات هستیم که آیا خوبی و بدی، اموری عینی و واقعی هستند یا عقلی؟ آیا اموری درونی اند و وابسته به ذهن ما می باشند یا اینکه جدا از ما، در واقعیت وجود دارند؟. تنها با فهمیدن این موضوع و فهماندن آن به شخص مدنظر است که می توانید گفتگوی قطع شده مابین تان را دوباره احیا کنید.
این درس تحت عنوان « انتخاب و ارزش در اخلاق» توسط استاد مجتبی مصباح یزدی در 8 جلسه ارائه شده است. هدف اصلی استاد، بررسی مسائل اصلی فلسفه اخلاق از منظر زندگی عملی می باشد. ایشان این هدف را از طریق پرداختن به موضوعاتی از قبیل چیستی فلسفه اخلاق و تفاوت آن با اخلاق و عرفان عملی، بررسی دیدگاه واقع گرایان و غیرواقع گرایان در باب چیستی ارزش ها، بررسی صحت دو دیدگاه مذکور و ارائه دیدگاه بدیل و تبیین نسبیت گرایی اخلاقی به پیش می برد. بیایید قبل از ورود به درس، به گوشه ای از سخنان استاد نگاهی بیندازیم. « به نظر نمی رسد که امروزه مشکل جامعه مان ندانستن قواعد اخلاقی باشد. امروزه تردیدهایی در میان جوانان ما پدید آمده درباره اینکه این ارزش هایی که ما پذیرفته ایم از کجا آمده اند؟».