تاریخ پیامبر اسلام (ص) - بخش اول

چه نیازی به مطالعه درسی در باب تاریخ پیامبر اسلام (ص) داریم؟ در پاسخ به این پرسش، ذهن ما سریعاً به دلیلی محکم اشاره می کند. مهم ترین دلیلی که باید به سراغ مباحث تاریخی در باب پیامبر و ائمه اطهار (ع) رفت این است که وقتی ما به سیره نبوی و سیره اهل بیت علیهم السلام به عنوان برترین موجودات هستی و برترین آفریده های الهی مراجعه می کنیم، در واقع نوعی همزادی و همرنگی با آن ها می خواهیم داشته باشیم. انسان، موجودی کمال طلب است و بدین سبب قهرمانان و انسان های کامل را دوست دارد. این علاقه به حدی است که در نبود چنین قهرمانانی در واقعیت، در عرصۀ خیال و ادبیات و اسطوره، چنین قهرمانی برای خود می آفریند و ملت ها، جزء به جزء زندگی این قهرمان را دنبال می کنند و آن را به سنت تبدیل می کنند. وقتی از دین اسلام سخن گفته می شود، دیگر نیازی به حرکت خیال و آفریدن قهرمان نیست، زیرا قهرمان، خود حاضر است و از بیشترین واقعیت و وضوح تاریخی نسبت به قهرمانان سایر فرهنگ ها برخوردار است. در چنین وضعیتی انتظار می رود، ما مسلمانان، به تاروپود زندگی قهرمانمان، که قهرمان قهرمانان نیز هست، آگاهی داشته باشیم و مثل او عمل کنیم. صادقانه از خود بپرسیم، آیا واقعاً این چنین است؟ آیا واقعاً بدون عشق ورزی عمیق به پیامبر اسلام، که خود به خود با میل به شناخت کامل و عمل به سیره او همراه است، می توان از مسلمان بودن خود سخن گفت؟. بنابراین اگر کسی به دنبال تاریخ اسلام می رود، به دنبال الگویی برای رفتارهای خودش می گردد و سعی می کند به گفتار، رفتار و کردار آن ها در توان خودش اقتدا کند. خداوند در قرآن متعال می فرماید: «رسول خدا برای شما الگو و مقتدای بسیار مطلوبی است» و «اگر خدا را دوست دارید، از رسول تبعیت کنید». این شهادت الهی مبنی بر الگو بودن پیامبر و اهل بیت ایشان، برای هر انسانی کافی است که آن ها را مورد پیروی قرار دهد. خوب است که  عملکرد خود را در این زمینه بسنجیم. مسلمان بودن، به معنای دوست داشتن خدا و رسول خداست. این امری مسلم است که لازمۀ این عشق و محبت، شناخت بیشتر از زندگی و آموزه های امامان معصوم و سپس عمل و زیست بر طبق آن هاست. اگر در هر یک از موارد مذکور، نقصی در خود یافتید، باید به خود هشدار دهیم و از این درس به سادگی نگذریم.  

این درس تحت عنوان «تاریخ پیامبر اسلام (ص) – اول» در 5 جلسه ارائه شده است. درس حاضر، اولین درس از مجموعه تاریخ اسلام 3-آشنایی با تاریخ امامان شیعه- است. این مجموعه، شامل 7 درس و 40 جلسه می باشد که که توسط حجت الاسلام حسن اسکندری ارائه شده است. در این درس با شخصیت و تاریخ زندگی و سیره سیاسی پیامبر اسلام آشنا خواهید شد. اوضاع جزیره العرب پیش از ظهور پیامبر (ص)، حمله اصحاب فیل به مکه و ولادت پیامبر، طفولیت، جوانی و ماجرای ازدواج پیامبر، بعثت پیامبر، دعوت پنهانی و دعوت آشکار، نقشه قتل پیامبر و ماجرای لیله المبیت، پنج بحث محوری این درس می باشند. استاد این مباحث را ضمن تشریح موضوعاتی از قبیل ضرورت و نحوه مطالعه تاریخ، وضعیت جغرافیایی و فرهنگی و آداب و رسوم اعراب قبل ظهور اسلام، نسب پیامبر، شق الصدر، سفرهای پیامبر، حلف الفضول، اولین مسلمان، هجرت به حبشه، شعب ابی طالب، شخصیت ابوطالب، هجرت به یثرب و ماجرای غار ثور به پیش برده است.